رعایت موارد ایمنی و دستورالعمل حمل و نقل جاده ای مواد خطرناک

با توجه به اهمیت سامانه های حمل و نقل مواد خطرناک و رعایت دستورالعمل های ایمن اجرائی حمل و نقل جاده ای مواد خطرناک و جهت جلوگیری از هرگونه حریق و حادثه در کل شرکت ها، مؤسسات حمل و نقل، سازمانها، کارخانجات و… اعم از دولتی و غیردولتی که به حمل ونقل محمولات خطرناک (مواد اولیه یا تولیدات آنها) مبادرت می ورزند ضروریست موارد مشروحه ذیل را به مورد اجرا گذارند.

١- وسایل حمل ونقل حامل مواد و محمولات خطرناک، باید در حین عملیات حمل و نقل کلیه نشانه ها و علائم درج شده تولیدات یا مواد اولیه را دارا باشد.

۲- وسیله نقلیه حامل مواد خطرناک، صرف نظر از وزن و حجم محموله فقط در ساعات روز مجاز به تردد در جاده های کشور خواهد بود و باید قبل از پایان روز در پارکینگ مناسب متوقف و تا آغاز روز بعد از حرکت خودداری کند و در صورت لزوم سازمان حمل ونقل و پایانه های کشور، نقشه مسیری را که وسیله نقلیه حامل مواد خطرناک برای رسیدن به مقصد باید طی کند و توقف های غیراضطراری بین راه در آن پیش بینی شده است را در اختیار متصدیان حمل و نقل قرار خواهد داد و راننده مکلف است وسیله نقلیه را در مسیر تعیین شده هدایت کند.

٣- پارک و توقف وسایل نقلیه حامل مواد و محصولات خطرناک در طول جاده ها فقط تحت شرایط زیر امکانپذیر است.

الف) نصب گوه به تعداد حداقل ۲ عدد و متناسب با تعداد چرخهای وسایل نقلیه حامل مواد و محصولات خطرناک در حین توقف الزامی است.

ب) موتور وسیله نقلیه حامل مواد و محصولات خطرناک، باید در حین توقف خاموش باشد.

ج) وسایل نقلیه حامل مواد و محصولات خطرناک، نباید به هیچ عنوان نشت و یا سرریز داشته باشند.

د) در مواقعی که راننده وسیله نقلیه حامل مواد خطرناک اضطراراً مجبور به توقف شود باید وسیله نقلیه را حتى المقدر منتهی الیه سمت راست جاده، در محوطه باز، دور از پلها و تونلها و تأسیسات رفاهی بین راه متوقف نماید.

ی) در توقف های بین راه و توقفهای اضطراری راننده با کمک راننده در وسیله نقلیه یا برای آن باقی مانده و آن را ثبت نماید. علاوه بر این ضرورت، در مواضع ۱۰متری ابتدا و انتهای وسیله نقلیه متوقف شده چراغهای ۲۴ ولتی زرد رنگ الکتریکی نصب شود که تامین نیروی آنها مستقل از وسیله نقلیه صورت می گیرد.

۴- رانندگان وسایل نقلیه حامل مواد خطرناک در هنگام سوخت گیری، باید موارد زیر را رعایت کنند:

الف) سوخت گیری، حتی الامکان در پمپ های دور از شهرها و مراکز جمعیتی صورت گیرد.

ب) وسیله نقلیه دیگری در جلو یا عقب وسیله نقلیه حامل مواد خطرناک مشغول سوختگیری یا در انتظار نوبت نباشد.

ج) موتور وسیله نقلیه حامل مواد خطرناک، باید در حین سوختگیری خاموش باشد.

د) راننده با کمک راننده وسیله نقلیه نباید از آن دور باشد.

۵- حمل مسافر و سرنشین به استثنای راننده و کمک راننده یا عوامل دیگری که با تشخیص متصدی حمل و نقل باید همراه محموله و وسیله نقلیه در عملیات حمل و نقل کالای خطرناک باشد ممنوع است.

۶- استعمال دخانیات یا استفاده از هر گونه وسیله روشنایی یا آتش زا در داخل وسیله نقلیه یا در فاصله ۵۰ متری آن در حین انجام عملیات حمل و نقل مواد خطرناک ممنوع است.

۷- چنانچه به هر دلیل در حین عملیات باراندازی یا بارگیری، به ناچار باید در محوطه ای تعدادی وسیله نقلیه حامل مواد خطرناک متوقف شوند یا در توقفگاه مناسبی تعدادی از اینگونه وسایل نقلیه متوقف شده اند باید شعاع ۲۰ متری را برای فاصله یکدیگر حفظ کنند.

۸- حمل مواد خطرناک در بارگیر و یدک مستقل و همچنین حمل مواد خطرناک مواد منفجره، مواد خورنده، اسیدها، مواد سمی، رادیو اکتیو و مواد و محصولات خطرناک متفرقه در وسایل نقلیه مفصل دار ممنوع است.

۹- در صورت بروز موانعی که منجر به پخش مواد در طبیعت می گردد، متصدی حمل ونقل موظف است سریعاً مراتب را به سازمانهای امدادی اطلاع دهد.

۱۰- حداکثر وزن محموله از نوع محمولات منفجره نباید از ۱۰۰۰ کیلوگرم و محصولات و کالاهایی که ایجاد آتش سوزی می نمایند نباید از ۳۰۰۰ کیلوگرم در هر بارگیر تجاوز نماید.

۱۱- در صورتی که کاروانی از وسایل نقلیه حامل مواد خطرناک بدنبال یکدیگر و در حرکت باشند رانندگان مکلف به حفظ فاصله ۸۰ متری از یکدیگر می باشند.

۱۲- حمل گازهای تحت فشار مایع نشده و گازهای نامحلول تحت فشار در مخازن کوچک و در بارگیری های کانتینر دار ممنوع است.

۱۳- محموله هایی از نوع دی اکسید کربن و اکسید نیتروژن و گازهای نامحلول تحت فشار و گازهای تحت فشار مایع نشده باید در وسایل نقلیه بدون مفصل و در تانکرهای ثابت که به نحو مناسبی به شاسی وسیله نقلیه محکم شده اند حمل گردد.

۱۴- حمل مایعات مواد خورنده و اسیدها، فقط در تانکرهای ثابت مجاز است و اینگونه مواد نباید بصورت بشکه های مجزا روی بارگیرهای کفی یا اطاقدار حمل شوند.

۱۵- وسایل نقلیه تانکردار یا بارگیرهای نیم یدک که کانتینرهای حامل مواد خطرناک را حمل می کنند یا وسایل نقلیه ای که مواد و محصولات خطرناک را بصورت فله ای حمل می کنند باید از مثلث های خطر در هر طرف کانتینر یا تانک استفاده نمایند.

۱۶- اطلاعات زیر باید بصورت خوانا روی بدنه بارگیر وسایل نقلیه تانکردار که محمولات خطرناک را حمل می کند درج گردد:

الف) نام شرکت یا مؤسسه حمل و نقل

ب) ظرفیت تانکر

ج) وزن خالی تانکر

د) حداکثر وزن تانکر به همراه محموله

ی) تاریخ و اعتبار بازرسی

۱۷- اطلاعات زیر باید بصورت خوانا روی کانتینرهای حامل مواد خطرناک درج گردد:

الف) شماره ثبت تانک کانتینر

ب) نام شرکت تولید کننده تانک کانتینر

ج) شماره سریال اعلام شده توسط شرکت تولید کننده تانک کانتینر.

۱۸- وسایل نقلیه حامل مواد خطرناک باید به وسایل اطفا حریق متناسب با نوع وسیله نقلیه و میزان قابلیت اشتعال کالاهای حمل شده مجهز باشد.

۱۹- رانندگان وسایل نقلیه مکلفند قبل از آغاز عملیات حمل و نقل وسایل و لوازم زیر را به همراه داشته باشند و در صورت لزوم از آنها استفاده کنند.

الف) جلیقه زرد رنگ احتیاط مطابق با استاندارد ۴۷۱ EN

ب) عینک حفاظتی مناسب، جهت حفاظت از چشم در مقابل حرارت و خطرات ناشی از واکنش شیمیایی مواد خطرناک.

ج) ماسک مناسب برای تصفیه بخارها و گازهای ناشی از محمولات سمی.

د) دستکش لاستیکی مناسب و چکمه لاستیکی مقاوم در برابر مواد شیمیایی.

ه) تن پوش سراسری از جنس مواد ضد آب (Water proof) و مقاوم در برابر مواد شیمیایی.

ی) چراغ قوه دستی و بطری حاوی مایع شستشوی چشم.

۲۰- آن دسته از رانندگان که مواد خطرناک را داخل تانکرهای ثابت یا تانکرهای قابل انتقال با ظرفیت بیش از ۱۰۰۰ لیتر یا تانک کانتینرهای با ظرفیت بیش از ۳۰۰۰ لیتر را حمل می کند و همچنین رانندگانی که به حمل این مواد توسط وسایل نقلیه با وزن ناخالص بیش از ۳۵۰۰ کیلوگرم اقدام می کنند، علاوه بر گواهینامه مناسب با رانندگی وسیله نقلیه، تائیدیه ویژه ای که مؤید آشنایی با موضوع حمل ونقل مواد خطرناک است را باید دارا باشد.

ایمنی مراکز تجاری

سرآتشیار نورالدین میرممتاز