علائم زلزله

زلزله با علائمى همراه است که به اختصار اینگونه قابل شناسایى است:
دماى آب چشمهها و قنوات و چاهها کاهش و یا افزایش ناگهـانى پیـدا مـىکنـد و از نظر طعم و مزه دچار تغییراتى محسـوس مـىگـردد، همچنـین در حجـم و مقـدار هـم افزایش و یا کاهش را خواهیم داشت.
پیش از وقوع زلزله ادوارى، شکافهایى در سنگها و پوسته زمین به وجـود مـىآیـد که همگى در جهت خاصى هستند و بعد از وقوع شکافهاى حاصل از زمین لـرزه دقیقـاً در امتداد شکافهاى قبل از وقـوع آن امتـداد مـىیابـد. درخصـوص علائـم غیرطبیعـى همچون مشاهده شدن اشیاى نورانى در شبهـاى قبـل از زلزلـه نیـز گزارشـات زیـادى دریافت شده است . این اشیا در جهت جنوب حرکت کرده و به ناگهان بـه سـمت شـرق تغییر مسیر مى دهند.
اکثر چهارپایان مانند حیوانـات نیـز در برابـر زلزلـه از خـود رفتارهـاى خاصـى بـروز مىدهند. این رفتارها در حیوانات اهلى همچون خـر و الاغ و خرگـوش، فـرار بـه سـوى سربالایى مىباشد. آنان هیچگاه به سمت سراشیبى حرکت نمىکنند و در ماهىها، مرگ گروهى و بىدلیل و در پرندگان اهلى همچـون اردک و غـاز کـه در مسـیر تـابش امـواج ماوراء صوت قرارگرفتهاند، سوختگى در امحا و احشاى داخلى و مرگ گزارش شده است.
حیواناتى که در منزل نگهدارى مىشوند، همچون سگها، به شدت پارس مى کنند و مضطرب مى گردند و گربههاى خانگى با جمع کردن بدن به صورت گلوله و یا انـداختن خود در داخل ظرفهاى گود همچون سطل آشغال رفلکس نشان مىدهند.

علائم متصل و منتهى به آغاز زلزله

شاهدان زیادى پس از زلزله گفتهاند که با صدایى عجیب روبرو شدهاند، در ابتدا معمـولاً صداى نامتعارف شنیده مىگردد. در زلزلههاى بزرگ ابتدا صداى عجیبى همچـون بـاد و حرکت درختان و برگها و سپس صداى ضعیف شیشههاى منزل شنیده مـىشـود و بـه سرعت لرزشهاى اولیه که معمولاً با شدت بالا نیستند، آغاز مى گردد و پس از آن مـوج اصلى با مدت زمان چند ثانیهاى و پس از آن پس لرزههایى با شدت پایین و سپس اتمام زلزله!
البته گاهی این چند لحظه، چند دقیقه و حتى همچون بـم چنـد سـاعت اسـت. بـه صورتى که خود پیش لرزهها را با زلزله اصلى اشتباه مىگیریم. بم در ساعات پایانى شب دوبار لرزیده بود، اما متأسفانه اغلب مردم یا با بىتوجهى به آن در منازل خود خوابیدنـد و یا چند ساعتى را که سرماى بیرون به آنها تحمل داده بود را در حیاط ماندند و سـپس به داخل بازگشته، خوابیدند!…

عنوان : اصول و مبانی عملیات امداد و نجات
مولف : فرامرز فرج