نحوه عملیات در حادثه چاه

باید به خاطر داشت که هیچگاه نباید بدون بررسی اولیه به محل ریزش چاه نزدیک شد، بلکه باید تمامی حلقه چاه را از جهات مختلف، از فاصله مناسب و دور بررسی کرد و دید تـا چـه حدود زیر لبه معلوم چاه، خالی شده که در اینصورت باید با استفاده از الوار و طناب و دیگر ابزار بر روی دهانه چاه، کارگاهی به وجـود آورد و از طرفـی بـا پرسـش و رعایـت سـکوت و شنیدن جواب داخل چاه، از وضعیت سلامت فردی که در چاه محبوس شـده اسـت، اطـلاع کسب نمود . سپس مهمترین اقدام، کنترل از نظر وجود گازهای سمی و ریزش میباشد کـه در گذشته با استفاده از کبوتر و فانوس این کار انجام میشـد و اکنـون بیشـتر از دسـتگاه گازسنج این امر صورت میگیرد.
در صورت نیاز به هوا در داخل چاه، به عنوان یک اقدام فوری به وسیله ارسـال سـیلندر دستگاه تنفسی توسط طناب، هوای اولیه تأمین میگردد و سپس با استفاده از دستگاه دم یا کمپرسور و دیگر وسایل، هوادهی به داخل چاه انجام میشود که منجر بـه خـروج گازهـای یمس نیز خواهد گردید . سپس ناجی با پوشیدن هارنس (در سیستم جدید) توسـط کارگـاه سه پایه به داخل چاه وارد میشود که البته یک یآ فون به گـردن او آویـزان اسـت و از کـلاه ایمنی بدون لبه به همراه چراغ قوه استفاده میکند . علاوه بر آن در بـالای سـر او نیـز یـک رشته روشنایی ضد جرقه و ضد رطوبت نیز به پایین هدایت میشود (در صـورتی کـه هـوای چاه رضایت بخش نبود، میتوان از دستگاه تنفسی نیز استفاده نمود.) دراین حال فرمانـده از طریق ایفون به صورت مداوم با ناجی در ارتباط کلامیاست که بـه محـض احسـاس خطـر، فوراً او را بالا بکشد.
شایان ذکر است، برق تمامی سیستم های برقی توسط جعبه تقسیم ساخته شده در گروه نجات تأمین میگردد؛ به طوری که با خارج کردن یک وسیله برقی از مدار، دیگر وسایل قادر به ادامه کار میباشند .
پس از دسترسی به مصدوم، ضمن ارزیابی علائم حیـاتی بـا رعایـت جوانـب ایمنـی، در صورتی که مصدوم زنـده بـود، کمـکهـای اولیـه را انجـام داده و بـه تـن مصـدوم هـارنس میپوشانیم و با استفاده از سه پایه، کارابین، قرقره و دیگر تجهیزات مخصوص چاه، اقدام بـه خارج ساختن وی از محل حادثه مینماییم . چنانچه چاه دارای ریزش باشد، می توان توسـط کولهای لقمهای و گچ و بشکه و… از ریزش و یا آسیبهای آن جلوگیری کرد . لازم به ذکر است، تردد در اطراف دهنه چاه باید به آرامیانجام شود و اشیا سنگین نیز از اطـراف دهنـه چاه جمع آوری گردد تا احتمال ریزش و سقوط به حداقل برسد.
از طرف ،ی چنانچه مصدوم فوت شده بود، پس از بستن مصدوم، ابتدا ناجی از چاه خارج و سپس فوت شده را بالا میکشند.
در صورت کمرگیر شدن چاه بایستی از طریق حفر چاه انحرافی به فـرد محبـوس شـده دسترسی و او را نجات داد. 

ایستی توجه شود که به محض رسیدن به انتهای چاه، چنانچـه انبـاری موجـود اسـت برای حفاظت از سقوط اجسام، خودش و مصدوم را به داخـل انبـاری بـرده و مصـدوم را در انباری آماده حرکت نماید.
پیش نیاز عملکرد مناسب ناجی در چنـین حـوادثی، آشـنایی بـا تجهیـزات نجـات، بـه خصوص تجهیزات حوادث چاه، طنابها، گرهها و کمکهای اولیه میباشد.

ابزار مورد نیاز در حوادث چاه

الف) هارنس
ب)  کلاه بی لبه
ت) دستگاه ایفون                                                                                                                                                                                ث)جعبه تقسیم برق
ج)دستگاه دم

ح)سیلندر هوای فشرده
خ)گازسنج
د)سه پایه وینچدار

ذ)قرقره ساده و دوبل
ر)یومار
ز)گری گری
س)هشت فرود

ش)کارابین D
ص)کارابین گلابی
ض)تیرک
ط)کول لقمهای

ظ)گچ
ع)بیلچه و دلو
غ)روشنایی ضد جرقه
ف)موتور برق پرتابل

ق)طناب کوهنوردی

ک)جعبه کمک اولیههای
ل) سپر
م)الوار
ن)چراغ قوه (فانوس)

اطلاعات ضروری در رابطه با چاه منازل

الف) شناسایی محل دقیق چاههای موجود در ساختمان
ب) شناسایی محل دقیق چاههای پر شده و قدیمی و متروکه
ت) تاریخ حفاری چاه
ث) تاریخ بازدید چاه
ج) عمق میله و حجم و سمت انباری چاه
چ ) نوع لولههای به کار رفته
ح ) محل عبور لولههای آب گرم و سرد در مجاورت چاه
خ ) فاصله چاه مورد استفاده از چاه پر شده قدیمی
د ) شناسایی و آزمایش لوله هواکش

عنوان : اصول و مبانی عملیات امداد و نجات
مولف : فرامرز فرج