نظریه الکترونی :

همان طور که گفتیم ، الکتریسیته هنگامی به وجود می آید که الکترونها از اتمشان خارج شوند . بـرای اینکه بدانیم الکترونها چگونه اتم هایشان را ترک می کنند لازم است درباره ماهیت مدارهای الکترونـی دور هسته اتم بیشتر بدانیم .
طبق شکل ۱-۴الکترونها با سرعت بسیار زیادی در مـدار خـود بـه
دور هسته اتم گردش می کنند .چون سرعت الکترونها زیـاد اسـت ،
نیروی گریز از مرکز زیادشان آنها را به ترک مدارشـان وا مـی دارد
ولی نیروی جاذبه مثبت هسته از این عمل جلوگیری می کند

طبق شکل ۱-۵اگر یـک نیـروی خـارجی خیلـی
قوی به اتم داده شود تا به این نیـروی گریـز از
مرکز کمک کند الکترون آزاد می شود

لایه ها:

الکترونهای مدار نزدیک به هسته به سختی آزاد می شوند ؛ زیرا به نیروی مثبت نگهدارنده قوی خـود بسیار نزدیک اند . هر چه الکترونها از هسته دورتر باشند این نیروی مثبت کمتر می شود هرچه تعداد الکترونهای یک اتم بیشتر باشد مدارهای بیشتری وجود دارند . مسیر مداری الکترونها را معمـولا لایـه می گویند.

لایه ی خارجی یک اتم لایه والانس و الکترونهای آن الکترونهای والانس نام دارنـد تعـداد الکترونهـای لایه والانس یک اتم در الکتریسیته بسیار مهم است .

تولید الکتریسیته :

در اثر آزاد شدن الکترونها از اتمشان الکتریسیته به وجود می آید . چون الکترونهای والانـس بـیش ازسایر الکترونها از هسته فاصله دارند ، بالاترین سطح انرژی را دارا بوده و به آسانی آزاد می شوند .
انرژی داده شده به لایه ی والانس بین الکترونهای آن لایه تقسیم می شـوند در نتیجـه بـه ازاء مقـدار معینی انرژی هرچه الکترونهای والانس موجود بیشتر باشد هر الکترون انرژی کمتری دریافت می کند و بالعکس.

هادی یا رسانا :

هرگاه بار الکتریکی در جسمی براحتی جابجا شود آن جسم رسانا یا هادی الکتریـسیته خواهد بود . رسانا ماده ای است که کمترین مقاومـت را در برابـر عبـور جریـان بـرق دارد(گرافیـت، اسیدها، نمک های محلول ، خاک مرطوب و همه فلزات از مواد رسانا به شمار می رونـد). نقـره ، مـس ، طلا و آلومینیوم از بهترین هادی ها هستند .
نارسانا یا عایق : چنانچه جسمی نتواند بارالکتریکی را جابجا کند آنرا نارسـانا یـا عـایق گوینـد . مثـل شیشه ، چینی ، کهربا ، لاستیک ، آب خالص و گوگرد . کامل ترین عایق در تئوری خلاء می باشد.
نسبت هادی بودن مس به کوارتز برابر است.

تدوین : روح اله محمدی

سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی تهران حوزه معاونت آموزش و تربیت بدنی