ارگونومی

 ارگونومی ، علم تطابق انسان و محیط کار و ماشین دستگاھھا و تجھیزات می باشد و ھدف آن، افزایش و بھبود ایمنی بھداشت و سلامتی و راحتی وکارایی انسان است.
ریسک فاکتورھای مرتبط با اختلالات اسکلتی عضلانی :
۱.تکرار فعالیت
۲.مدت مواجھه زیاد و قابل توجھه
۳. وضعیتھای بدنی نامناسب وخارج ازحدود فیزیولوژیک
۴. اعمال نیرو و فشا

ایستگاھھای کاری در واحدھای درمانی :

۱- نشسته
۲- ایستاده
۳- نشسته — ایستاده

ایستگاه کاری نشسته

درحالت نشسته به دلیل تحرک کمترنیاز به دستگاه گردش خون کم است درنتیجه فعالیت قلبی و جریان خون پایین می آید. جریان خون ناکافی بویژه خونی که از پاھا به قلب بازمیگردد باعث تجمع خون دراین قسمتھا میشود وفشار برقسمت پایین رانھا از کف صندلی که بلندتر از حد معمول باشد این وضعیت را تشدید کرده در نتیجه پاھا بی حس و متورم میشود که علت خستگی افرادی که کارنشسته انجام میدھند ھمین است .
کم تحرکی در اسیب به اندامھایی که در حرکت نقش دارند از قبیل ماھیچھ ھا . استخوانھا .تاندونھا وزردپی موثراست.
وبعلت کم کردن خونرسانی در عضلات کمروگردن فشار ثابت و دائمی بیشتری را برمھره ھا ودیسکھای بین مھره ای وارد کرده وباعث تحلیل آنھا میشود .
بنابراین وضعیت بدنی مناسب وضعیتی است کھ امکان تغییر وضعیت بدنی را بطور طبیعی ومداوم فراھم کند بدون اینکھ ھیچ محدودیتی از طرف شغل وجود داشتھ باشد.

روشھای پیشگیری از اثرات سوء درکارھای نشستھ :

۱- وظایف: بدین صورت کھ چیدمان پست کار باید بنحوی باشد کھ فرد ستون مھره ھا رو درھنگام اعمال نیرو بصورت عمودی نگھ دارد و نباید وسایل وتجھیزات را برداشتھ و بصورت افقی جابجا کنند .

۲-پست کاری: بدین صورت کھ چیدمان تجھیزات نباید بگونھ ای باشد کھ دسترسی فرد بھ آنھا مشکل باشد وفرد ھنگام کارمجبور باشد بچرخد .

۳- صندلی: ازاین جھت کھ قابل تنظیم بوده .

ایستگاه کاری ایستاده

ایستادن با وجود اینکھ وضعیتی طبیعی است در دراز مدت سبب درد وناراحتی در ناحیھ پا میگردد. از عوارض ایستادن دراز مدت میتوان بھ ورم پا . خستگی عضلانی بخصوص درناحیھ پا وکمر . خشکی گردن وشانھ ھا و غیره اشاره کرد .

روشھای پیشگیری از اثرات سوء در کارھای ایستاده :

۱. وضعیت کار ایستاده را بطور متناوب تغییر دھید تا کار ھمیشھ در فواصل زمانی کوتاه مدت انجام شود .

۲. از خمش وبطور کلی پیچش و کشش بدن تا جایی کھ امکان پذیر است اجتناب کنید .

۳. کار را بھ روش صحیح ودرست انجام دھید .

۴. زمانھای استراحت در نظر بگیرید وھم چنین میتوانید از تمرینھای ورزشی مناسب بھره بگیرید .

۵. برای کاری کھ لازم است ایستاده انجام شود باید جای نشستن در نظر گرفتھ شود تا قرد بتواند استراحت کند .

یستگاه کاری ایستاده ونشستھ

از نظر فیزیولوژیکی و ارتوپدی محیط کاری کھ بھ فرد اجازه بلند شدن و نشستن را بدھد بسیار مناسب است .
ایستادن ونشستن بر روی عضلات مختلف استرسھای گوناگون را اعمال میکند.. ازاین رو کار متنوع و تغییر وضعیت ایستاده بھ نشستھ وبالعکس باعث رفع خستگی وبھتر رسیدن مواد مغذی بھ دیسکھای بین مھره ای خواھد شد .

ارگونومی برای مشاغل پرستاری و بھیاران

استرسھای ارگونومی کھ پرستاران وبیماران در بیمارستان با آن سروکار دارند عبارت است از :
۱- بلندکردن و جابجایی بیماران سنگین وزن
۲- کنترل وجابجایی وسایل وابزارآلات
۳- وضعیتھای بدنی نامناسب کھ موجب بروز فشار بر روی
شانھ ھا وسایر قسمتھای بدن درحالت ایستاده – زانو زدن – چمباتمھ زدن و خواباندن بیمار بر روی تخت یا بالعکس میشود .

۴- استرسھای تماسی مثل فشار دادن بدن یا قسمتی از بدن بر روی یک لبھ تیز یا سخت مثل استفاده از دست برای تنظیم تخت بیمار وسایر تجھیزات.

تماس با این استرسھا در محیط کاری میتواند موجب عوارض مختلفی گردد نظیر :

– کشیدگی و پارگی عضلات
– التھاب مفاصل ورباطھا
– آسیب ھای عصبی
– فتق دیسک ستون فقرات
این عوارض در صورت بروز مکرر موجب بیماریھای
اسکلتی عضلانی مزمن وناتوانی کامل میشود .

روش صحیح وارگونومی حمل بیمار :

۱- امتداد طبیعی سرو گردن و ستون مھره ی خود را ھمیشھ حفظ کنید .
۲- کمرتان را نچرخانید .
۳- کسی را کھ جابجا میکنید نزدیک بھ خود نگھ دارید.
۴- درحین جابجایی بیمار پاھا را بھ اندازه عرض شانھ باز کنید تا تعادل شما حفظ شود .
۵-برای بلند کردن یا کشیدن فرد از عضلات پاھایتان استفاده کنید نھ عضلات کمرتان .
۶- اگر بیمارتان خیلی سنگین است کمک بگیرید .