بهمن

اصولاً فروریختن توده عظیمی از برف که به طور ناگهانی از ارتفاعات کوهستان بـه پـایین سرازیر میشود را بهمن گویند.

شکل گیری بهمن

در کوهستان گاهی پس از بارش برف قسمتهایی از آن پوشیده از بـرف مـیشـوند کـه شاید تا ارتفاع ۴۰ سانتیمتر یا یا بیشتر هم برسند . دراین موقع بارش برف قطع شـده و تابش آفتاب جاهای آفتابگیر را صیقل میدهد. به ایـن ترتیـب سراشـیبیهـای تنـد یـا سینهکشهای کوه که بیشتر در معرض تابش آفتاب است، برف را از ناحیه سـطح رویـی تقریباً ذوب و پس از پایان تابش، برفهای آب شده را تبدیل به یخ می گردانـد. صـیقلی بودن برف و یا یخزدگی آن در روز بعد، چشم را در اثر انعکاس نور آفتاب آزار مـی دهـد. دراینجا با توجه به صیقلی بودن و سراشیبی شدید، زمینه برای پیدایش یک نـوع بهمـن به وجود میآید. لازم است برف دیگری ببـارد و یـا جهـت وزش بـاد طـوری باشـد کـه همزمان با بارندگی، برفهای مناطق دیگر را بهاین سمت سوق دهـد کـه اکثـراً هـم در چنین حالتی بهمن ایجاد مـی شـود . در بعضـی مـوارد، قسـمتی از سراشـیبیهـای تنـد کوهستان که پوشیده از چمن است و هیچگونه مانعی امثال درخت و سنگ های بزرگ و پستی و بلندی در آن ناحیه پیدا نمیشود نیـز زمینـه را بـرای بـه وجـود آوردن بهمـن مساعد خواهد کرد. دراینگونه مناطق، بهمن طوری تشکیل خواهد شد که در بالا به آن اشاره گردید، فقط با این تفاوت که دراینجا لزومی بـه تـابش آفتـاب نیسـت و لغزنـدگی لازمه در بهمن را چمنها تشکیل خواهند داد. 

نوع دیگری از منـاطق کوهسـتانی، عبـارت مـیشـود از سراشـیبهـای تنـد سـنگی (سنگهای صیقلی) که میتواند به وجود آورنده بهمن باشد، یعنی تندی شیب و صـیقل بودن زیر برف، موجب لغزش یا حرکت بهمن میشود. متذکر میگردد گاهی طول شیب اگر ۲۰، متر هـم باشـد بهمـن سـرازیر خواهـد شـد. گـاهی وجـود چشـمه هـای آب در سراشیبی های تند کوهستان باعث میشود برفهـای انباشـته شـده در سراشـیبیهـا از ناحیه زیر خالی گردد، یا اینکه حرارت حاصله از آب محل اتصال برف و کوه را قطع کند، دراین صورت بدیهی است وقوع سقوط بهمن حتمی خواهد بود . یادآوری میشود پـس از قطع بارندگی به محل پوشیده از برف، آفتاب میتابد و برفهای سبک و پودری را تبدیل به برف سنگین و یک تخته مینماید که حرکت بهمن دراین هنگام امکـانپـذیر خواهـد گردید.

مکانهایی که در آنجا هر چقدر هم برف روی هم انباشته شود، بهمن سرازیر نخواهد شد، شامل موارد زیر است:

الف) زمینهایی که از سنگهای سوزنی تشکیل شده باشد.

ب) زمینهای گل آلود

پ) شیبهایی که در آنها موانع طبیعی امثـال درخـت و سـنگهـای بـزرگ و پسـتی و بلندیهای متعددی باشد.

سراشیبیهایی که از آنها بهمن سرازیر میشود، شامل موارد زیر میباشد:

الف) از شیب های ۲۳ الی ۲۸ درجه بهمن با به وجـود آمـدن امـواج صـوتی و رد شـدن حیوانات سرازیر میشود.

ب) از شیب های ۲۸ درجه الی بالاتر، بدون عامل خـارجی یعنـی امـواج صـوتی و غیـره، بهمن میریزد و دراین مورد قطر برف در ریختن و یا نریختن بهمن مؤثر است.

پ) در شیبهای بالاتر از ۵۰ درجه، اگر قطر برف در این مکان ۵ سانتیمتـر هـم باشـد فرو ریختن بهمن حتمی است.