ایمنی، تعمیر و نگهداری زنجیر

 بار بیش از حد مجاز با زنجیر جابجا نشود.
 قبل از بکار گیری زنجیر از سالم بودن آن اطمینان حاصل شود.
 برای جابجایی بار زنجیر را به طور محکم و مناسب به بار ببندید.
 هنگام استفاده از زنجیرهای آلیاژی دقت زیادی را برای جلوگیری از ایجاد شوک ناگهانی به آن در نظر بگیرید.
 از زنجیرهای کشیده استفاده نکنید.از زنجیرهایی که حلقه های آن حرکت آزادانه ندارند استفاده نکنید.
 برای صاف کردن حلقه زنجیر یا جا زدن حلقه بیرون آمده روی آن چکش کاری نکنید.
 از زنجیرهای بیش از حد پوسیده، فرورفته،زنگ زده، تغییر شکل یافته… استفاده نکنید.
 انجام هرگونه تعمیرات، تغییرات و اصلاحات روی زنجیر خارج از محدوده توصیه شده توسط سازنده ممنوع است.
 زنجیرهایی که به هر دلیل ساختار آن ها دچار تغییر شده است مجددا باید مورد بازرسی و تست قرار گیرند.
 زنجیرهای ترک خورده، خمیده و شکسته شده و متعلقات آن نباید تعمیر شوند بلکه باید تعویض شوند.
 زنجیرهایی که تعمیر شده اند محل تعمیر آن ها باید توسط برچسب مشخص شوند.
 بارها را توسط زنجیر بصورت ناگهانی و یک ضرب بلند نکنید،مخصوصا در آب و هوای سرد که باعث شکست ساختاری زنجیر می شود.
 محدوده مجاز استفاده از زنجیرها دمای ۲۰ -تا ۴۰۰ +درجه سانتیگراد (طبق OSHA)
 از زنجیر گره خورده، پیچ خورده و در هم گیر کرده استفاه نکنید.
 زنجیر را از زیر بار نکشید، بلکه بار را بلند کرده سپس زنجیر را آزاد کنید.
 زنجیر را ازبالا به پایین نیندازید. بار را روی زنجیر نغلتانید و نکشید.
 زنجیر را از لبه های تیز بار محافظت کنید.برای این کار از تکه های لاستیکی، چوبی و یا لوله های دو نیم شده استفاده کنید.استفاده از پارچه در لبه ها مناسب نیست.
 قالب جرثقیل را به قالب انتهای زنجیر متصل کنید نه به حلقه های زنجیر.
 حلقه های زنجیر را با پیچ یا وسایل دیگر به هم وصل نکنید.طول خارجی هر حلقه نباید از ۵ برابر قطر آن حلقه بیشتر باشد. همچنین پهنای هر حلقه نباید از ۵.۳ برابر قطر آن بیشتر شود.
 برای کوتاه کردن طول زنجیر آن را به دور قالب نپیچانید و گره نزنید.
 برای بلند کردن یا کوتاه کردن طول زنجیر طبق توصیه های سازنده عمل کنید.
 زنجیر ها باید در موارد زیر تعویض گردند(طبق آیین نامه های حفاظت و بهداشت کار ایران):
– هنگامی که در اثر بلند کردن باری بیش از ظرفیت یا انجام عملیات حرارتی مجدد روی آن، اطمینان لازم را از دست داده باشد.
– بیش از ۵ %افزایش طول داشته باشد.
– بیش از ۱.۴ ضخامت اولیه حلقه های زنجیر در اثر کار خورده شود.

                       درج میزان بار مجاز روی پلاک فلزی زنجیر 

 هنگامی که از زنجیر استفاده نمی کنید آن را در جای خشک و مناسب آویزان کرده و روی آن را بپوشانید.
 در صورتی که شرایط کاری به گونه ای است که با روغن کاری امکان چسبیدن شن و ماسه و … روی زنجیر وجود دارد بهتر است زنجیر روغن کاری نشود.
 طبق آیین نامه حفاظت و بهداشت کار ایران، زنجیرهای باربرداری در فاصله زمانی که از حدود زیر تجاوز نکند تحت عملیات حرارتی مجدد قرار میگیرد:
– برای زنجیرهای با قطر ۱۲.۵ میلی متر یا کمتر و زنجیر هایی که برای حمل فلز مذاب بکار میروند ۶ ماه
– برای سایر زنجیرها ۱۲ ماه
 انجام عملیات حرارتی روی زنجیرها تنها توسط کارخانه سازنده اولیه و تحت نظارت فرد متخصص صورت می گیرد.
 در صورت انجام هر گونه کار گرم، مانند جوشکاری، برشکاری و … زنجیرها را از محوطه عملیات دور نگه دارید.
 اگر زنجیر چندین ساعت متوالی در درجه حرارت خیلی پایین باشد قبل از استفاده مجدد باید گرم شود.
 در صورت استفاده از زنجیر در قرقره زنجیر ( Chain Block )اتصاالت و پیچ و مهره های آن کاملا محکم شوند.
 از زنجیر Chain Block هرگز برای باربرداری استفاده نشود.
 برای کار در محیط های با اتمسفر خورنده، بدون توصیه سازنده از زنجیر استفاده نکنید.
 در باربرداری با زنجیرهای دو ساق و بیشتر،زمانی که طول ساق های زنجیر با هم برابر نباشد موجب اضافه بار و پارگی زنجیر خواهد شد.
 برای تمیز کردن زنجیر از حلال مورد تایید سازنده استفاده کنید.
 تمامی زنجیرها باید دارای پلاک فلزی مشخصات و ظرفیت باشند.
 ریگرها (سیم بکسل انداز) باید دارای دانش و تجربه کافی درباره بازرسی زنجیر و انتخاب گرید و ظرفیت مناسب زنجیر برای باربرداری داشته باشند.
 برای اتصال زنجیر به قالب جرثقیل از بست های کوپلینگی، Hammerlock، یا Kuplex استفاده کنید.
 زوایای بین ساقه های زنجیر طبق توصیه سازنده باشد.
 تناژ و گرید زنجیر به صورت برجسته روی بدنه زنجیر در فواصل ۹۰ سانتی متری حک شود.
 در صورت استفاده از چهار زنجیر باید هر دو زنجیر به یک حلقه متصل بوده و دو حلقه اتصالی به رینگ اصلی متصل شوند.
 تمامی رینگ های مورد استفاده باید مقاومت و استحکام کافی برای اتصال اسلینگ ها و زنجیرها داشته باشند و بطور منظم بازرسی شوند.رینگی که بیش از ۵ %کشیدگی دارد استفاده نشود.
 هرگز رینگ را در قالب قرار ندهید، مگر آنکه رینگ آزادانه درون قالب حرکت کند.
 هرگز اجازه ندهید افراد زیر بار معلق که توسط زنجیر بلند شده است و یا روی آن قرار بگیرند.
 محل نگهداری زنجیر باید عاری از هرگونه خطرات مکانیکی، رطوبت، گازها و بخارات خورنده و دمای بیش از حد باشد.
 فاکتور طراحی برای ساخت زنجیرها برای عملیات باربرداری ۴:۱ است.
 هنگام استفاده از زنجیر برای بلند کردن بار آن را روغن کاری نکنید زیرا ممکن است باعث سر خوردگی و لیز خوردگی شود.
 در صورت باز شدگی بیش از ۱۵ %دهانه قالب زنجیر و انحراف بیش از ۱۰ درجه ی قالب زنجیر، قالب را تعویض کنید.
 قالب زنجیر کج و خمیده را با صاف کردن به کار نگیرید.
 زنجیر گرید ۱۰۰ با یک یا ترکیبی از اعداد ۱۰۰۰،۱۰۰،۱۰ مشخص می شود.
 زنجیر گرید ۸۰ با یک یا ترکیبی از عالئم ۸،۸۰ و T مشخص می شود.
 در صورت وجود هر گونه آسیب دیدگی و تغییر شکل در حلقه اتصالی اصلی ( Master link )آن را تعویض کنید.
 برای اینکه زنجیرها زیر اجسام نمانده و آسیب نبینند زیر اجسام تخته گذاشته و زنجیرها را آزاد کنید.