نحوه عملکرد پس از زلزله

الف) براى شروع به حرکت در منزل دقت کنید تا بـه علـت بریـدگى پایتـان بـه خـاطر شیشههاى شکسته صدمه نبیند . این شیشهها مىتواند شکسـته هـاى شیشـه یـک تـابلو عکس که بر روى دیوار محکم نشده بوده است و یا پارچ آب و یا یآ نه میـز توالـت باشـد. 
شما مى توانید با استفاده از یک کتاب نازک و یا یک مجله به کمک ملافه و یا تکهاى از لباس خود کفش بسازید.

ب) دقت به بوى گاز از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا احتمال آتشسـوزى بالاسـت .
نسبت به روشن کردن چـراغ بـرق بایـد وسـواس بـه خـرج دهیـد و در صـورتى کـه بـا آتشسوزى در ابتداى آن روبرو شدید، حتماً در همـان لحظـات اول اقـدام بـه خـاموش کردن آن بکنید، خاموش کردن یک آتش کوچک مىتواند از یک فاجعه جلوگیرى کند.

پ) در حرکت به سوى بیرون نباید به صورت گروهى حرکت کرد. ابتدا یک نفر جلو برود و بقیه خانواده تک تک به دنبال او حرکت کنند تا در صورت صدمه دیدگى درهاى چـاه فاضلاب در مسیر حرکت ، احتمال فروریختگى و ریزش کمتر باشد.

ت) خانواده را در خیابان روبروى منزلتان اسکان داده، سپس براى جمعآورى لوازم مورد نیاز به داخل بازگردید. هیچگاه پس از پایان زلزله در منزل نمانید، امکان پس لـرزههـاى بعدى بسیار زیاد و خطرناک مىباشد.

ث) با تشکیل هسته محلى در کوچه خود امکان تأمین امنیت را براى خـانواده خـود بـه وجود بیاورید (چند خانواده در کنار یکدیگر تشکیل هسته محلى را مىدهند).

ج) اگر مجروحى در زیر آوار پیدا شد، حتماً در هنگام بیرون آوردن او دقت کرده بـر اثـر فشار به ستون فقرات او موجب شکستن آن و قطع نخاع شدن او نگردد.

چ) در صورتى که صدایى را از زیر آوار مى شنوید، با استفاده از هرآنچه در اختیار داریـد نسبت به علامتگذارى محل آن صدا در همان لحظه اقدام کنید، چرا کـه ممکـن اسـت آن صدا را دیگر نشنوید و مجروح در زیر آوار از حال برود و یا بیهوش شود.

ح) براى خارج شدن از شهر نباید عجله کرد. فراموش نشود کـه هـر اتفـاقى هـم افتـاده باشد پس از سه روز مىتوانید به راحتى از شهر خارج شوید . در صـورتى کـه در روز اول احتمال گم شدن اعضاى خانواده شما و نیز تعرض به نوامیس توسط اشرار حاشیهنشـین بسیار زیاد است. بنابراین ابتدا هرآنچه مورد نیاز شماست را از زیر آوار خارج کنیـد و بـا استفاده از حمایت همسایه هاى خود هسته امنى براى کل اهالى محل به وجـود آوریـد و منتظر بمانید تا نیروهاى انتظامى در شهر مستقر گردند.

براىاینکه ماشین شما را سرقت نکنند (احتمالاً پس از زلزله با زورگیـرى هـم روبـرو خواهید شد) ماشین را در منزل پنچر کنید و یا با برداشتن قطعه مهمـى از آن همچـون چکش برق و یا دو حلقه لاستیک، آن را در برابـر سـرقت بیمـه کنیـد تـا در زمـان لازم بتوانید خود از آن استفاده کنید.

فراموش نکنید پس از زلزله، آنچه بیشترین کمک را بـه شـما مـى کنـد، پـول شـما نیست، اعتماد به نفس و روابط انسانى شخص شما مىباشد. بنابراین بر روى ایـن ثـروت هم سرمایهگذارى کنید. با همسایههایتان روابط بهتر و بیشـترى داشـته باشـید و بـراى زمان بحران دوستانى براى خود دست و پا کنید.

حالت دوم: ساختمان مسکونى شما در برابر زلزله مقاومت نکرده است و شما در زیـر آوار گرفتار شدهاید.

اولاً به جاى آنکه از همان اول شروع به فریاد زدن بکنید، ببینیـد در چـه وضـعیتی هستید، یآ ا هوا براى تنفس شما به مقدار کافى وجود دارد؟ در تاریکى مطلق در زیر آوار از صدا زدن به آرامى یا سوت زدن و انعکاس صدا حجم فضا برایتان مشخص خواهد شد.
اگر حجم هواى شما کم است، جداً از سر و صـداى بـىخـود و ایجـاد هیجـان مضـاعف خوددارى کنید. هیجان شدید، حرکت سریع و فریاد زدن به سرعت اکسیژن شـما را بـه پایان مى برد. به دقت گوش بدهید تا صداهاى پیرامون شما به شما اعلام کند که کسى در نزدیکى شما بر روى آوار حرکت مى کند. اکنون اگر مى توانید فریاد بزنید، اما توجـه کنید فریاد پىدرپى و با شدت بالا صدا و قدرت حنجره شما را تحلیل مـىبـرد، پـس بـا دقت عمل کنید.

اگر امکان فریاد زدن بنا بر هر دلیلى ندارید، مىتوانید با سوت زدن کمک بخواهید و اگر امکان آن را هم ندارید، از روش ضربه زدن استفاده کنید، دستان و پاها را در صورت امکان به اشیا کنارتان به شرط عدم ریزش بیشتر آوار، بزنید . این صداها به شرط سکوت در بیرون قابل شنیدن هستند، پس دقت کنید صداهاى آرام شما را در صورتى خواهنـد شنید که شما را توسط ابزار زندهیـابى پیـدا کـرده باشـند، و الا در شـلوغى و ازدحـام از صداهاى آرام، کارى برنمى ؛دیآ پس بهتر است در زمان سکوت در خـارج، از ضـربه هـاى آرام کمک بگیرید.
البته زمان آرامش بیرون نشاندهنـده رسـیدن شـب اسـت و ایـن زمـانى اسـت کـه گروههاى زندهیاب در سکوت شب با روش اعلام حضور به مدت یک دقیقه و سکوت پس از صدا به مدت چهار دقیقه به دنبال علایمى همچون صداهاى ضربهاى و نالهها هستند.

عنوان : اصول و مبانی عملیات امداد و نجات
مولف : فرامرز فرج